Patrząc człowiekowi głęboko w oczy możemy się dowiedzieć nie tylko, jaki ma on charakter, ale także na co choruje i na co będzie się uskarżać w przyszłości. Jeżeli badana osoba zdejmie okulary lub soczewki, irydolog będzie mógł spojrzeć w oczy i postawić diagnozę. Co można wyczytać z oczu?
Podstawą badania irydologicznego jest obserwacja tęczówki. Prawa pokazuje stan organów po prawej stronie ciała, a lewa po lewej. Górna część tęczówki jest odbiciem stanu głowy, a dolna stopy. Pomiędzy nimi rozciągają się obszary obrazujące pozostałe organy człowieka. Dzięki takiemu badaniu lekarz jest w stanie wykryć chorobę w jej zupełnie początkowym stadium, którego mogą nie wykazać tradycyjne badania. Po zdjęciu przez chorego okularów lub soczewek irydolog wykonuje badanie zwane irydodiagnostyką. Polega ono na tym, że lekarz patrzy nam w oczy i tworzy coś na kształt mapy tęczówki oka. Lekarz ogląda oczy w lampie szczelinowej, która powiększa obraz kilkanaście razy i rozjaśnia tęczówkę. Dzięki wszystkie zmiany są dokładnie widoczne. Specjalista zwraca uwagę na kształt i umiejscowienie źrenicy, odcień bieli gałki ocznej oraz wygląd spojówek. Powierzchnię tęczówki możemy porównać do tarczy zegara, na której rozróżnia się ponad 70 tak zwanych objawów irydologicznych, do których zalicza się plamki, kropki, zagłębienia i linie.
Oko jest jednym z najbardziej wrażliwych narządów ludzkiego ciała. Osoby noszące soczewki twierdzą, że początkowo mocno odczuwają obecność obcego ciała na oku, a przecież soczewka jest bardzo cienka. Oko szybko reaguje na zmiany w układzie krwionośnym i nerwowym, także na te, które są wynikiem procesów chorobowych zachodzących w organizmie. W oku bowiem znajdują się zakończenia połączeń nerwowych powiązanych z każdym narządem wewnętrznym i każdą częścią naszego ciała.
Irydologia zdobywa coraz większe uznanie na świecie, a dzięki temu technika badania nieustannie się rozwija. Obecnie stosuje się między innymi urządzenia telewizji barwnej oraz komputery najnowszej generacji. Tęczówkę można już oglądać powiększoną 50 razy i w różnych ujęciach. Specjaliści twierdzą, że badanie tęczówki sprawdza się w 80–95%. Irydologii jednak nie można traktować jako konkurencji dla tradycyjnej medycyny. Stosuje się ja głównie w ramach profilaktyki, ale nie może zastąpić właściwego leczenia. Irydologia nie ma też zastosowania u dzieci do czwartego roku życia, które nie mają w pełni wykształconej tęczówki. To samo dotyczy osób dorosłych, które przeszły operację oczu. Soczewki kontaktowe ułatwiają codzienne życie osobom z wadą wzroku, ale czasami trzeba je zdjąć także w ciągu dnia. Sytuacja taka ma miejsce, gdy odwiedzamy irydologa, który przyjrzy się naszym tęczówkom i oceni stan zdrowia.